Zaburzenie dysmorficzne (ang. Body Dysmorphic Disorder, BDD) czyli dysmorfofobia, jest zaburzeniem psychicznym, które wpływa na postrzeganie swojego ciała prze daną osobę. Zaburzenie to może być tak poważne, że wpływa na życie, samopoczucie i zdolność do funkcjonowania.
BDD jest niepokojącym problemem, z którym zmaga się wiele ludzi na całym świecie. Ponieważ dysmorfofobia jest chorobą psychiczną związaną z wysoką zachorowalnością i śmiertelnością, wczesna interwencja ma kluczowe znaczenie dla powrotu do zdrowia, ogólnej poprawy funkcjonowania i jakości życia oraz poprawy rokowania. Uważa się, że BDD jest podobne do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych (OCD), a nauczenie się jak rozpoznać tę poważną chorobę psychiczną może uratować życie osobie, która się z nią zmaga.
BDD klasyfikuje się według kryteriów diagnostycznych DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – Fifth Edition) i definiuje według określonych kryteriów i zachowań. BDD diagnozuje się, gdy spełnione są trzy kryteria:
Pierwsze kryterium: zaabsorbowanie
Po pierwsze, osoba chorująca na dysmorfofobię musi być zaabsorbowana wyimaginowanym defektem w swoim wyglądzie, lub nadmiernie zaniepokojona niewielką anomalią fizyczną.
Drugie kryterium: niepokój
Po drugie, osoba chorująca na BDD musi odczuwać znaczny niepokój z powodu swojej obsesji i nadmiernej troski dotyczącej wyglądu i/lub mieć problemy w odniesieniu do aktywności związanych z pracą lub społecznością w jakich może uczestniczyć.
Trzecie kryterium: dobra diagnoza różnicowa
Wreszcie, ich zaabsorbowanie nie może być zdiagnozowane w kategorii innego zaburzenia psychicznego, jak np. anoreksji, gdzie obraz ciała również jest jednym z czynników.
Jakie więc są objawy dysmorfofobii?
Osoba zmagająca się z BDD może być zaniepokojona jakąkolwiek częścią swojego ciała, najczęściej jednak pacjenci widzą defekt w takich obszarach swojego ciała:
- Skóra
- Włosy
- Powieki
- Nos
- Usta
- Podbródek
Podczas gdy wiele z chorujących osób niepokoi się cechami twarzy, równie powszechne są obawy związane z piersiami lub częściami intymnymi. Niektórzy ludzie mają bardzo konkretne zarzuty dotyczące pewnej części ciała, a inni mają bardziej mgliste postrzeganie brzydoty. Tak czy inaczej, ludzie chorujący na BDD często nadają silne osobiste znaczenie swoim przekonaniom na temat swojego wyglądu.
Na przykład, pewien mężczyzna uważał, że jego nos sprawia, że wygląda jak odpychający oszust, a inny, że drobne skazy na jego ciele sprawiały, że wygląda na brudnego. Ludzie z tego rodzaju przekonaniami zazwyczaj uważają, że inni ludzie myślą o nich to samo i oceniają ich negatywnie z powodu ich wyglądu, co sprawia, że mają oni problemy społeczne.
Nie da się ich przekonać zwykłymi metodami
Inni ludzie z BDD, po tym jak usłyszą to wiele razy, mogą zrozumieć, że inni nie zauważają u nich żadnych zniekształceń. Jednak zaobserwowana wada może pozostać dla nich bardzo istotna wewnętrznie. Ponieważ ludzie chorujący na BDD są tak zaabsorbowani myślami na temat danego elementu swojego wyglądu, często spędzają oni wiele czasu na oglądaniu swojego defektu lub na próbach ukrycia go.
Na przykład, osoba chorująca na dysmorfofobię może często zerkać w lustro, nadmiernie o siebie dbać, podejmować próby zakrycia defektu grubą warstwą makijażu.
Osoby z BDD mogą próbować również „operacji – zrób to sam”, takich jak spłaszczanie nosa za pomocą taśmy klejącej lub zmiana jego kształtu poprzez umieszczenie w nim kawałka chusteczki. Wiele osób decyduje się też na operację plastyczną.
Osoby z dysmorfofobią są tak głęboko przekonane o istnieniu danego defektu, że żyją tak jakby on realnie występował.
Dlaczego operacja plastyczna nie pomaga
Operacja plastyczna często uważana jest za nieudaną, natomiast w przypadku gdy jej wynik jest satysfakcjonujący, u 50% osób z BDD rozwija się obsesja dotycząca innej części ciała. Ludzie chorujący na BDD są w grupie wysokiego ryzyka związanego z depresją i popełnieniem samobójstwa. Wykazano u nich wyższy poziom niepokoju niż u ludzi z depresją, cukrzycą lub zaburzeniem dwubiegunowym.
Możliwe, że niektórzy czytelnicy zastanawiają się, czy dysmorfofobia faktycznie „zasługuje” na miejsce w klasyfikacji zaburzeń. W końcu prawie każdy człowiek ma zastrzeżenia do jakiejś części swojego ciała. Pozwólcie, że nad tym pochylimy się za kilka dni. Zachęcam do dalszej lektury.
Przetłumaczył: Anna Urlik
Źródło: https://www.eatingdisorderhope.com/information/body-image/body-dysmorphia
