Wróćmy do pytania, na którym zatrzymaliśmy się ostatnio: „Czy dysmorfofobia zasługuje na miejsce w klasyfikacji zaburzeń?” Czy konsekwencje faktu, ze nie podoba mi się coś w moim ciele mogą być faktycznie takie duże? No właśnie…
Wielu z nas myśli: „mam za wysokie czoło”, „mam krzywy nos”, „mam garba na plecach” (nawet jeśli otoczenie nie zauważa tych mankamentów naszej urody albo uważa je za nieznaczące). Z reguły, gdy takie myśli się pojawiają to czujemy się trochę bardziej przygnębieni, przez moment porównujemy się z innymi, którzy w naszej ocenie mają idealne ciało. Ale po chwili nasze życie wraca na poprzednie tory, wraca do normy.
Gdy mówimy o dysmorfofobii, silne przekonanie o występowaniu defektu i nadawanie jemu bardzo dużego znaczenia sprawia, że pacjenci zaczynają wycofywać się z coraz to kolejnych obszarów swojego życia. Mają tendencję do unikania sytuacji społecznych, ponieważ nie chcą, by inni ich zobaczyli i oceniali, oraz dlatego, że ich defekt sprawia, że obawiają się randek i bliskości.
Mogą stosować mało pomocne strategie mające pomóc im przetrwać w takich sytuacjach, takie jak picie dużych ilości alkoholu lub zaszycie się w domu. Z tego powodu, próby studiowania lub podjęcie płatnej pracy są często utrudnione.
Wszystkie te czynniki mogą utrudnić relacje międzyludzkie z członkami rodziny, którzy nie są w stanie pojąć rozmiaru problemu z jakim zmaga się osoba chorująca na BDD.
Życie z BDD może sprawić, że nawet codzienne, zwykłe czynności staną się przytłaczającym wyzwaniem, ogólnie pogarszając jakość życia. Osoby z BDD mają również zwiększoną podatność na samobójstwa. Badania wskazują, że około 80% osób zmagających się z dysmorfofobią zgłasza myśli samobójcze, a około jedna czwarta próbowała popełnić samobójstwo.
Kto choruje na dysmorfofobię?
Odkryto, że w Stanach Zjednoczonych 2,4% dorosłych ludzi żyje z BDD – są to w równej mierze kobiety i mężczyźni. Zaczyna się to zazwyczaj w okresie dojrzewania, w momencie gdy ludzie są najbardziej przewrażliwieni na punkcie swojego wyglądu, jednak wiele osób chorujących na BDD żyje z chorobą przez wiele lat zanim zaczną szukać pomocy, co spowodowane jest obawami, że zostaną uznani za próżnych.
Co więcej, BDD jest często niedostatecznie zdiagnozowane, częściowo dlatego, że pacjenci mówią lekarzom o innych powiązanych objawach, takich jak lęk czy depresja, zamiast ujawnić prawdziwy problem. Również dzieci mogą zachorować na BDD, jednak często nie są one w stanie wyrazić swoje problemy. Zamiast tego, oznaką choroby może być m.in. to, że odmawiają pójścia do szkoły lub planują samobójstwo.
Co powoduje dysmorfofobię?
BDD jest niedostatecznie zbadane, w porównaniu z innymi zaburzeniami postrzegania własnego ciała, takimi jak zaburzenia odżywiania. Istnieją zarówno biologiczne jak i psychologiczne wyjaśnienia rozwoju tej choroby.
Model biologiczny
Dana osoba ma predyspozycje genetyczne, co ujawnia się po narażeniu na pewne życiowe czynniki wywołujące stres, takie jak prześladowanie czy molestowanie. Po rozwinięciu BBD, brak równowagi w neuroprzekaźnikach takich jak serotonina może utrwalić problem.
Model psychologiczny
BDD wiąże się z niską samooceną i tendencją do oceniania siebie w zależności od wyglądu. Dana osoba może rozwinąć fałszywe przekonania, łącząc postrzeganą wadę ze swoją wartością jako osoby: „Jeśli nie jestem atrakcyjny, nie warto żyć”.
W tym modelu BDD jest podtrzymywane przez skrajne skupianie się na sobie, np. sprawdzanie wyglądu i porównywanie cechy, uznawanej za wadliwą, z cechami innych ludzi. W miarę prowadzenia dalszych badań jest prawdopodobne, że zostanie opracowany bardziej integracyjny biologiczno-psychologiczno-społeczny model wyjaśniający przyczyny rozwoju tej choroby.
Czy dysmorfofobia jest zaburzeniem odżywiania?
Cechy BDD i zaburzeń odżywiania częściowo się pokrywają, na przykład niezadowolenie z obrazu własnego ciała, zaburzenia, rytuały i zachowania związane z wyglądem, oraz tendencja do porównywania się z innymi.
Chociaż dieta może być cechą dysmorfofobii dotyczącej części ciała uznawanej za zbyt dużą, jedzenie i waga zazwyczaj nie są zaburzone, i nie diagnozuje się BDD, jeżeli podejrzewane jest występowanie zaburzenia odżywiania.
Osoby z zaburzeniami odżywiania często cierpią na dysmorfofobię, wykazując nadmiernie negatywny obraz ciała lub niskie poczucie własnej wartości. Często zdarza się, że osoba z zaburzeniami odżywiania, takimi jak anoreksja, bulimia lub objadanie się, ma obsesję na punkcie swojego wyglądu i angażuje się w skrajne zachowania dietetyczne / ćwiczenia i / lub porównuje swój wygląd z innymi.
U osoby z zaburzeniami odżywiania może być również zdiagnozowane BDD. Osoby, u których występują obydwie choroby mają dużo bardziej przewlekłą psychopatologię. Mogą zatem wymagać bardziej agresywnego planu leczenia.
Jak najlepiej leczyć dysmorfofobię?
Obecnie przyjmuje się, że w przypadku BDD, leczeniem przynoszącym najlepsze skutki jest zastosowanie leku przeciwdepresyjnego SSRI z terapią poznawczo-behawioralną (CBT). Forma „ekspozycji i zapobiegania reakcji” (ERP) jest powszechnie stosowana w terapii przeznaczonej do leczenia BDD.
Oznacza to, że pacjent zostaje wyeksponowany na swoje lęki – na przykład, poprzez patrzenie w lustro lub bycie widzianym publicznie bez makijażu – bez możliwości podjęcia typowej reakcji, takiej jak zakrycie się, tak aby dana osoba przywykła do takiej sytuacji i odczuwała mniej stresu. Terapia behawioralno-poznawcza może zostać z powodzeniem przeprowadzona zarówna z osobami indywidualnymi jak i z grupami pacjentów chorujących na BDD.
Wczesne badania wykazały również, że terapia ekspozycyjna może być również skuteczna w leczeniu BDD. Badania wykazują skuteczność terapii w poprzez znaczne zmniejszenie objawów depresyjnych u osób zmagających się BDD.
Chociaż BDD wiąże się z przewlekłą zachorowalnością, leczenie poparte dowodami jest minimalne, z powodu braku badań w tym zakresie. Niestety, wiele osób zmaga się z tą chorobą psychiczną przez wiele lat zanim zacznie szukać pomocy, opieki i leczenia koniecznego do skutecznego leczenia.
Kolejne badania dotyczące BDD mogą pomóc lepiej zrozumieć wiele złożonych czynników składających się na tę chorobę psychiczną, tym samym zwiększając skuteczność wysiłków w zakresie zwiększania świadomości/profilaktyki i metod leczenia. Poszukiwanie specjalistycznej opieki i leczenia może być najlepszym sposobem na znalezienie nadziei i uzdrowienie z tej przytłaczającej choroby psychicznej.
Podsumowanie
Jak widać dysmorfofobia jest złożoną i wyniszczającą chorobą, która wymaga specjalistycznego leczenia. Problem pojawia się, gdy ludzie niechętnie proszą o pomoc lub gdy pracownicy służby zdrowia nie rozpoznają choroby. Z tego względu kampanie edukacyjne i zwiększające świadomość są kluczowe. Często współwystępuje z zaburzeniami odżywiania.
Przetłumaczył: Anna Urlik
Źródło: https://www.eatingdisorderhope.com/information/body-image/body-dysmorphia
